Trylogia o związku Człowieka z Ziemią

     
     



      Trzy filmy, dwóch reżyserów, każdy kręcony kilka lat w różnych miejscach świata. Pozornie niby nie związane ze sobą jednak dla mnie tworzą spójną całość. Kocham każdy z tych filmów z osobna, choć kino dokumentalne i filmy przyrodnicze to zazwyczaj ostatnie po jakie sięgam. Te trzy mogę oglądać w nieskończoność, bo zachwyca mnie wszystko: muzyka, zdjęcia, przyroda, ludzie... Baraka, Home - S.O.S. Ziemia! i Samsara nie zanudzą mnie nigdy, choć znam je już niemalże na pamięć.

      Motyw przewodni to relacja Człowiek - Ziemia i Ziemia- Człowiek. Bez pompatycznych słów i obrazków jakie towarzyszą zazwyczaj filmom o zanieczyszczeniu środowiska, ratowaniu natury. Baraka i Samsara - są dosłownie: bez słów :-).  Cała trylogia bez przerysowania, słodzenia ale i bez wulgarności, bez pokazwania zła w najczystszej postaci. Trzy wielkie podróże dookoła świata, przez różne kultury, religie, miejsca na naszej planecie. Przyroda w najczystszej, dziewiczej formie kontra świat cywilizowany. Człowiek żyjący w zgodzie z Naturą i mieszkaniec wielkomiejskich aglomeracji. Bogactwo i bieda, postęp techniki i niemalże pierwotna praca ludzkich rąk. Świat i jednostka, Ziemia i życie.



Baraka

      Film bez ani jednego słowa. Muzyka i obraz, a Ty widzu sam dopowiedz sobie resztę. Kino dosyć wymagające, ponieważ dostajemy obraz i trochę muzyki, nic się nie sugeruje i nie narzuca - samemu trzeba myśleć i wysunąć wnioski.
     Słowo baraka wywodzi się ze starożytnego języka Sufi i oznacza: błogosławieństwo, oddech proces rozwijającego się życia.Autor to Ron Fricke - facet ma na koncie już kilkanaście filmów o podobnym stylu: wielkie i cudowne obrazy, niesamowity styl i zmuszanie oglądającego do refleksji. Ciężko nacieszyć oko tym filmem i chętnie do niego się powraca. Baraka to dokument o człowieku i przyrodzie, wzajemnych oddziaływaniach. Film realizowany w bagatela: 24 krajach przez 14 miesięcy. Świat pokazany jest ze wszystkich czterech stron świata. Pokazuje i radość i smutek. Miejsca charakterystyczne dla naszej planety, ludzi o różnych poglądach i różnie żyjących. Baraka to jakby wielkie streszczenie Ziemi i różnorodności wśród ludzi ją zamieszkujących. W filmie nawet mały akcent z Polski, może niekoniecznie napawający dumą -  piece krematoryjne z Auschwitz. Dużo zdjęć ludzi modlących się, miejsc kultu religijnego, i w ogóle wszystkiego co można nazwać religią czy wierzeniem. Podobała mi się koncepcja rozpoczynająca i kończąca Barakę: od porannej modlitwy, aż do wieczornej. Wszystko pomiędzy to tak naprawdę życie codzienne w rożnych miejscach na planecie.

      Był to drugi po "Home..." obejrzany przeze mnie film, i choć nie płakałam ze wzruszenia - buzia otwierała mi się ze zdziwienia i zachwytu.  Baraka  miał premierę we wrześniu 1992 r. na świecie, a do Polski trafił dopiero w czerwcu 2005 r. - wstyd normalnie :-).


 Oficjalny trailer filmu Baraka: 





Home - S. O. S. Ziemia

      Pierwszy film z tych trzech mistrzowskich jaki widziałam. I chyba jak dotąd jednak najlepszy. Tutaj już oprócz obrazu mamy i słowo: lektor niczym przewodnik opowiada nam ciekawe rzeczy na temat miejsc, które "zwiedzamy". Dużo ciekawostek, danych, czy statystych na temat i ludzi i planety Ziemi. 
      Film powstał z współpracy Luca Bessona i fotografa Yanna Arthusa-Bertranda. Koncepcja banalnie prosta: zaczynamy od historii powstania Ziemi, oglądamy zdjęcia naszej planety pokazujące jej początki, historię do momentu aż wkroczy człowiek. Podróż przez wszystkie kontynenty pokazuje relację człowiek - Ziemia: jej zagospoadrowanie, wykorzystywanie zasobów. Od afrykańskich wiosek, pracy własnymi dłońmi na roli, po wielkomiejskie algomeracje i w pełni zautomatyzowane społeczenstwo.  Cały czas masa ciekawostek. Piękno obrazu w pewnym momencie nieco zostaje zachwiane i widzimy stosunek Ziemia- człowiek: zniszczenie Planety - i tu zaznaczam, że to nie żaden oklepany dokument wojujących ekologów - samodestrukcja człowieka, konsumpcjonizm. Na wszystkich kontynentach zobaczymy efekty nadmiernego i niekoniecznie świadomego niszczenia naszego Domu, przy okazji nieco ciekawostek na temat dalszego eksploatowania Ziemi. Ale żeby dokument nie kończył się byle jak na koniec zaserwowano dużo dawkę optymizmu: rewelacyjne zdjęcia rozwiązań ekologicznych, świadomej konsumpcji, zwrócenia uwagi ku temu co naprawdę się liczy. 

      Fenomen Home - S. O. S. Ziemia to w sumie premiera. Miała miejsce w Światowy Dzień Ochrony Środowiska: 5 czerwca 2009 roku. Premiera filmu odbyła się równocześnie w: kinie, telewizji, na DVD i w Internecie. W aż 85 krajach świata. Do obejrzenia w Internecie za darmo i przede wszystkim legalnie. Film nie jest  nie jest objęty prawami autorskimi! 


 Oficjalny trailer filmu Home - S. O. S. Ziemia: 






Samsara

     Drugi film reżysera Baraki, również ta sama koncepcja: najpiękniejsze miejsca w 25 krajach na świecie, bez słów z rewelacyjną muzyką  Lisy Gerrard i Dead Can Dance. 
      Tym razem pan Fricke poświęcił aż 5 lat na nakręcenie dokumentu. Jeśli porównać Barakę i Samsarę to rewelacyjnie widać zmiany, postęp cywilizacji zarówno w tym negatywnym i pozytywnym wymiarze. Tradycyjnie tytuł to nie jakieś tam słowo,  samsara wywodzi się z sankrytu i oznacza: nieustanny przepływ, powtarzający się cykl narodzin, życia, śmierci i odrodzenia. Jeśli w Barace więcej duchowości i religijności to Samsara całkiem odchodzi o tej koncepcji. Obrazy są logicznie ułożone: ot zorganizowany i poukładany świat, w którym żyje człowiek z różnych perspektyw. W logikę układają się obrazy: dużo ludzi - dużo zwierząt - dużo piękna, prostota przyrody - skromność michów -  proste życie plemion, roboty żywe jak człowiek - perfekcja modelek - produkcja pięknych manekinów do sex shopów. Mamy pokazany cały świat, jego ogromną różnorodność, i skrajności, ale w sposób dający do myślenia. 

      Na szacunek zasługuje to, że facet nakręcił po bagatela 20 latach drugi, podobny film równie dobry jak pierwszy. Podobno materiału na film było więcej, ale reżyser wybrał tylko te najlepsze zdjęcia - a szkoda, bo jak dla mnie 90 minut takiego dokumentu to stanowczo za mało.
      Tradycyjnie nieco "odstajemy" z premierą: na świecie miała miejsce we wrześniu 2011 r., w Polsce w październiku 2012 - świeża bułeczka :-).

Oficjalny trailer filmu Samsara: 

      Ziemia nie należy do człowieka, człowiek należy do Ziemi. Cokolwiek przydarzy się Ziemi, przydarzy się człowiekowi. Człowiek nie utkał pajęczyny życia - jest on niteczką w tej pajęczynie. Jeżeli niszczy więc pajęczynę, niszczy samego siebie...