Choć wodorosty kojarzą się z Dalekim Wschodem, Azją, Japończykami i zdrowiem, to wiele źródeł podaje, że te rośliny były znane tak naprawdę na całym świecie już setki tysięcy lat temu.
Dawniej wodorosty były żywnością ludzi ubogich, ale w miarę jak poznawano ich właściwości lecznicze i walory smakowe stały się towarem luksusowym. Są docenianym darem morza, źródłem życia i młodości.
Wodorosty znane były w Japonii, Korei, Chinach, starożytnej Grecji i Rzymie, Irlandii, na Hawajach, w Ameryce Południowej i na Wyspach Brytyjskich.
Jeśli ktoś odżywia się makrobiotycznie [klik], stosuje filozofię żywienia pięciu przemian to powinien wiedzieć, że wodorosty mają zimne (han) oddziaływanie na organizm. Co ciekawe zimne właściwości energetyczne ma również sól morska, w której wodorosty rosną. Duża ilość energii jin w wodorostach ochładza organizm.
Choć wodorosty powinno się jeść regularnie trzeba zachować zdrowy rozsądek. Każde pożywienie jest lekarstwem, ale może i być trucizną. Sugeruje się spożywanie nie więcej niż 5g (waga sucha) wodorostów tygodniowo dla dorosłych to bezpieczna ilość, a dla dzieci w wieku poniżej 4 lat - 1/3 tej ilości.
Skąd te cudowne właściwości wodorostów?
Podobnie jak algi są dość starą rośliną. Na Ziemi pojawiły się jeszcze przed paleolitem, są tak różnorodne w gatunki, że dorównują bogactwu roślin lądowych. Wodorosty są nazywane trawą morską i jak wiele gatunków trawy na ziemi - tak wiele gatunków wodorostów.
Związki chemiczne w wodorostach są podobne do osocza ludzkiej krwi, więc możemy skorzystać z tych roślin i wspomóc regulację i oczyszczanie naszego układu krwionośnego.
Dostęp do wszystkich składników odżywczych w oceanie daje trawie morskiej pierwsze miejsce na świecie wśród roślin pod względem bogactwa i o największym skupieniu składników odżywczych.
Wodorosty można podzielić na trzy typy. W zależności od ilości docierającego światła wyróżniamy:
- Brunatnice - np. wakame, kombu, arame.
- Krasnorosty - np. dulse, nori.
- Zielenice - np. sałata morska.
Ogólnie o właściwościach wodorostów:
- wakame, hiziki i arame zawierają 10 razy więcej wapnia niż mleko,
- wakame i kelp mają 4 (inne źródła podają, że nawet 8 ) razy więcej żelaza niż wołowina, a tzw. morska sałata (sea lettuce) zawiera go aż 25 razy więcej,
- dostarczają protein - mają ich 3 razy więcej niż soja, 5 razy więcej niż mięso i jaja, a także 10 razy więcej niż ryż,
- są niskokaloryczne,
- mają dużą zawartość chlorofilu,
- zawierają polifenole, kwas foliowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, prawie wszystkie mikroelementy, węglowodany, aminokwasy,
- są bogate w żelazo, wapń, fluor, magnez,
- duże stężenie naturalnego jodu pomaga w stymulacji gruczołu tarczycowego,
- obniżają poziom cholesterolu we krwi,
- działają odkwaszająco oraz moczopędnie,
- oczyszczają organizm z toksyn,
- w naturalny sposób pomagają eliminować promieniowanie radioaktywne, promieniowanie sprzętu elektrycznego, zanieczyszczenia powstałe z emisji gazów i inne toksyczne substancje chemiczne,
- regulują gospodarkę wodną, ułatwiając usuwanie obrzęków,
- działają przeciwzakrzepowo,
- stymulują odporność organizmu,
- jako superkosmetyk: działają na skórę tonizująco i oczyszczająco; wspomagają jej prawidłowe ukrwienie, wyszczuplają i zwalczają cellulit, odmładzają, łagodzą podrażnienia, pomagają przy trądziku młodzieńczym, łuszczycy,egzemie, w leczeniu blizn,
- u osób chorych wodorosty morskie hamują rozsiew wirusa opryszczki, a u zdrowych wyraźnie zmniejszają podatność na zakażenie.
SUPERPOKARMY: WODOROSTY MORSKIE
To moje ulubione wodorosty, a lubię je ze względu na szybkość przygotowania - wystarczy je namoczyć kilka minut i lekko słodkawy smak - dzięki czemu mogę je dodawać do słodkich szejków.
Wygląd: ciemnobrązowe lub czarne cieniutkie paski. Pochodzą z rejonu Oceanu Spokojnego. Świeżo zebrane arame mają grube liście, które wymagają bardzo długiego gotowania. Producenci kroją wodorosty, suszą, następnie częściowo podgotowują i znów suszą. Arame z wyglądu przypominają wodorosty hijiki, ale są łagodniejsze (hijiki są w mojej ocenie nawet lekko ostre).
Właściwości:
- zawierają dużą ilość mannitolu (niekalorycznego cukru naturalnego),
- są bogate w wapń i potas, pomagają obniżyć wysokie ciśnienie,
- zawierają wiele mikroelementów i witamin,
- zawartość alginianu sodu, neutralizuje działanie metali ciężkich.
Dulse są najpopularniejsze na zachodniej półkuli. Inna nazwa tych wodorostów to rodymenia palczasta. Jeśli chodzi o ich moczenie trzeba pilnować czasu: jeśli leżą w wodzie zbyt długo mogą rozmiękać i tworzyć..breję. Do gotowania dobrze dodać dosłownie pod sam koniec przygotowywania potrawy.Sprzedawane są w formie suszonej lub konserwowanej.
Wodorosty dulse są wykorzystywane w tradycyjnych potrawach szkockich i irlandzkich, a nawet smażone tam na patelni jako samodzielna potrawa.
Wygląd: Ciemnopurpurowe, fioletowe i wpadające w brąz kolory. Kawałki w różnych formach, przypominających zwinięte, wysuszone, płaskie i gładkie liście. W smaku naprawdę specyficzne, słone i ostre, a niektórzy twierdzą, że nawet lekko orzechowe. Rosną na północnych wybrzeżach Atlantyku i Pacyfiku.
Właściwości:
- zawierają największy procent żelaza i soli mineralnych wśród wodorostów,
- zawierają potas, sód, jod i fosfor.
Hijiki są najbardziej uniwersalnymi japońskimi wodorostami: są popularne jako składnik w daniach, ale i jako eliksir piękności. Te wodorosty są dla mnie trochę niewdzięczne, ponieważ trzeba je moczyć w wodzie przez 1 godzinę, za to gotowanie trwa to kilka minut. Są wyjątkowe, bo po namoczeniu rosną pięciokrotnie. Można je przechowywać w lodówce przez kilka dni.
Wygląd: Hijiki to krzewy rosnące na skałach pod powierzchnią wody. Producenci przygotowują hijiki podobnie jak arame: kroją wodorosty, suszą, następnie częściowo podgotowują aż będą miękkie i uzyskają charakterystyczną czarną barwę i znów suszą. Są dość twarde.
Właściwości:
- zawierają bardzo dużo błonnika – 40% w masie suchej,
- bogate w wapń wzmacniający kości i wygładzający skórę oraz karoten, który w organizmie przekształca się w witaminę A
Specyfika tych wodorostów odnosi się do sposobu przyrządzania: od razu po wyjęciu z opakowania podgotowuje się pasy, następnie kroi i gotuje dalej. Czas gotowania to nawet 1-2 godziny, a moczenie kombu powinno trwać nawet 20 minut. Kombu są to jedne z najczęściej jadanych wodorostów przez Japończyków. W przemyśle spożywczym kombu używa się jako polepszacz smaku.
Wygląd: Twarde, grube pasy. kolory to od ciemnozielonego, po czarny. Rosną długimi łańcuchami w zimnych i głębokich wodach. Widziałam też zmielone wodorosty kombu proponowane zamiast soli.
Właściwości:
- zawierają kwas glutaminowy zapobiegający gromadzeniu się gazów w jelitach,
- pomagają w leczeniu artretyzmu, chorób płuc, układu krążenia, nadciśnieniu oraz w przyswajaniu substancji odżywczych.
Popularne chyba tylko dzięki sushi, najtańsze, dostępne niemal w każdym większym spożywczym sklepie (a przynajmniej tak wynika z moich doświadczeń). Niektórzy uważają je za najsmaczniejsze, ale ja po prostu lubię tą formę arkuszy do przyrządzania wegańskiego sushi, czy gołąbków.
Jako jedyne wodorosty nie wymagają moczenia, ani gotowania, wystarczy, że potrawę zostawi się na chwilę do przegryzienia, a wodorost nasiąknie płynem :-)
Przyjęło się, że sushi robi się następująco: arkusz nori rozłożyć na desce błyszczącą stroną w dół, i na tą matowa nakłada ryż, lub inne składniki.
Wygląd: cienkie, płaskie arkusze (jak papier). Nie znalazłam żadnych źródeł dlaczego nori sprzedaje się zazwyczaj w arkuszach 20 cm x 25 cm po 10 sztuk w opakowaniu, być może wynika to ze standardów dotyczących wielkości sushi.
Nori są hodowane na specjalnych morskich farmach. Czyszczone, szatkowane, suszone, a na końcu prasowane w arkusze.
Jak kupić dobre jakościowo nori? Arkusze powinny być grube, błyszczące o bardzo intensywnych odcieniach zieleni.
Właściwości:
- obniżają cholesterol we krwi (rozbijając gromadzące się w niej tłuszcze),
- ułatwiają trawienie,
- pomagają w przyswajaniu białka,
- duża zawartość wit. A poprawia wygład włosów i paznokci.
Kelp jest u nas bardzo popularnym suplementem do uzupełniania diety w jod. Jest dostępny w proszku, tabletkach, płynie. Jest najbardziej powszechnym wodorostem, występującym na brzegach oceanów, płytkich morzach.
Wygląd: grube, masywne, ciemnozielone liście.
Właściwości:
- bogaty w jod,
- wpływa na właściwy metabolizm organizmu,
- ułatwia trawienie,
- pomaga w odtruciu organizmu ze szkodliwych toksyn,
- wpływa pozytywnie na skórę, włosy, paznokcie i zęby,
- zawiera: beta-karoten, witaminy z grupy B, witaminę: C, D, E, K,
- wspomaga proces odchudzania,
- wpływa na szybszą przemianę materii,
- zapobiega gromadzeniu się tkanki tłuszczowej w organizmie.
Prawdziwa nazwa wodorostów wakame to undaria pierzasta. Podobnie jak arame nie wymagają długiego moczenia, ok. 5 minut wystarczy. Wakame są głównym składnikiem japońskiej zupy misoshiru. Znane i lubiane również w Korei.
Wygląd: Cienkie, skręcone, ciemnozielone lub oliwkowe pasma. W smaku są lekko słodkie.
Właściwości:
- maja wysoką zawartość potasu,
- bogate w przeciwutleniacze,
- są również dobrym źródłem zarówno rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika,
- zawierają kwasy tłuszczowe Omega 3 (w formie kwasu eikozapentaenowego),
- zawierają mniej jodu od wodorostów kombu,
ciąg dalszy w kolejnych postach...
...................................................................
Źródła:
- notatki własne
- "Jesteś tym, co jesz." G. McKeith
- "Czy można żyć 150 lat?" M. Tombak
- http://www.foodmatters.tv/
- http://www.foodmatters.tv/superfoods
- http://www.era-zdrowia.pl/suplementy-zdrowia/spirulina/algi-spirulina-i-chlorella-podobienstwa-i-roznice.html
- "Zdrowie na talerzu. Lecznicze właściwości potraw".
- "Wiesz co jesz? Poradnik konsumenta..." K. Bosacka, M. Kozłowska - Wojciechowska
- http://www.ripeorganics.com.au/wholefoods-glossary/sea-vegetables/laver-nori
- http://zenforest.wordpress.com/tag/jin-i-jang/
- http://storeko.pl/blog/2011/02/04/najstarsze_ro_liny_planety_po_ywne_wodorosty/
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Undaria_pierzastodzielna#Kuchnia
- http://www.bogutynmlyn.pl/html/4336.html
