Orzechy pistacjowe i orzeszki arachidowe, cz. 2

ORZECH PISATCJOWY (PISTACJA)

źródło

• orzechy pistacjowe to owoce drzewa pistacjowego, czyli pistacji właściwej,
• roślina znana jest od ponad 2000 lat,
• uprawiana w Turkmeni, Afganistanie, Iranie, Iraku, Syrii, Izraelu, Turcji, w Basenie Morza Śródziemnego, nad Morzem Czarnym, Grecji i w rejonie Tesalonik,
• orzech w miarę dojrzewania z zielonego zmienia się w żółty lub purpurowy, pęka i odpada,
• okrywę wykorzystuje się jako surowiec do wyrobu cennych barwników, do barwienia jedwabiu i dywanów,
• pistacje, które pękły tylko w połowie są nazywane w Indiach śmiejącymi się orzechami,



źródło

• pistacje od innych orzechów wyróżnia jasnozielony kolor, który jest przyczyną wysokiej ceny tych orzechów,
• pistacje zawierają 43-62% tłuszczu, 19-23% białka i 15-18% cukru,
• orzechy wykorzystuje się nie tylko do jedzenia na surowo, ale przerabia w przemyśle spożywczym, cukierniczym, ale i alkoholowym (słynne likiery: Mastica, Raki),
• w Indiach najdroższym i najbardziej wykwintnym przysmakiem są orzechy pistacjowe smażone na maśle lub na tłuszczu roślinnym podawane na gorąco,
• najwięcej pistacji spożywa się w Azji Mniejszej,
• liście drzewa pistacjowego zawierają 30-40% garbników – mają zastosowanie w garbowaniu skór , barwieniu skór i materiałów na ciemnobrązowo lub niemalże czarno,
• w Azji Mniejszej i krajach śródziemnomorskich rośnie kilka gatunków pistacji,
• najbardziej znany gatunek pistacji to pistacja lentyszek, zwana drzewem mastyksowym, po nacięciu pnia lub gałązek wycieka z nich balsam zastygający na powietrzu w jasnożółte lub zielone bryłki – jest to mastyka (Mastix)– aromatyczna żywica, podczas żucia staje się miękka, wykorzystywana jest szeroko w makijażu charakteryzatorskim,
• roztwór mastyksu można stosować do utrwalania węglowych i pastelowych rysunków,
• kiedyś mastyki używano do żucia: w celu oczyszczenia zębów, odkażenia jamy ustnej i usunięcia nieprzyjemnego zapachu z ust oraz do kadzideł.

źródło

.....................................................................................................

ORZECH ARACHIDOWY (ZIEMNY)

źródło

• inne nazwy: orzechy ziemne, fistaszki, arachidy, orzecha,
• tak naprawdę nie są orzechami, ale nasionami- jak fasola czy groch,
• roślina jest jednoroczna!,
• bardzo ciekawe jest samo powstawanie orzeszków: roślina ma żółte, motylkowe kwiaty, które po przekwitnięciu wydłużają się i kierują ku ziemi, wpychając się w ziemię tworzą strąk, który dojrzewa pod ziemią na głębokości 5-10 cm,
• skład chemicznych jest bardziej podobny do orzecha niż innych roślin strączkowych: 60-70% tłuszczu, 25-35% białka, 5% węglowodanów, 2-5% błonnika, 6-22% substancji glicydowych,  1,5-5% substancji mineralnych (bogatych w żelazo),
• witaminy: B (0,54 mg%), E i C (0,14 mg%), A, biotyna, kwas pantotenowy,
• nasiona fistaszkowe są najczęściej prażone, słodzone, lub solone,
• idealne w diecie wegetariańskiej i wegańskiej ze względu na pełnowartościowe białko – przypominam znów, że fistaszek to roślina strączkowa, a te są bardzo bogate w białko,
• ze zmielonych orzechów produkuje się masło fistaszkowe, przepis na masło domowej roboty tutaj,

źródło

• z arachidów wytłacza się olej arachidowy, zawiera on kwasy: arachidowy, lignocerynowy, stearynowy, palmitynowy, oleinowy i inne,
• olej arachidowy jest używany często do produkcji margaryny, mydeł, past, świec, smaru, leków farmaceutycznych,
• wytłoki z nasion arachidowych jaki i nadziemne części rośliny są cenna paszą dla zwierząt,
• mało odtłuszczone wytłoki tzw. makuchy zawierają do 9% tłuszczu i służą do produkcji chałwy arachidowej,
• mączka z nasion jest wykorzystywana do produkcji pieczywa dla cukrzyków,
• z nasion sporządza się też pewnego rodzaju namiastkę kakao lub kawy,
• w krajach, gdzie uprawia się orzechy ziemne wykorzystuje się je na świeżo tak jak u nas groch, czy fasolę,
• uprawy: Brazylia, Argentyna, Chiny, Indie, Afryka, USA,
• prażenie i solenie orzeszków jest sposobem na zniszczenie niebezpiecznego kropidlaka, a dla bezpieczeństwa strączki orzechów powinno zgniatać się rękami – nie zębami – po czym umyć ręce – strączki rosnące w ziemi są podatne na grzyb o silnym działaniu rakotwórczym i nie zawsze mamy pewność czy oczyszczanie strąków zapewnia 100% pozbycie się szkodliwego grzyba.

źródło

............................................................
Źródła:

1.1.  własne notatki
2. 2. "Wiesz co jesz? Poradnik konsumenta..." K. Bosacka, M. Kozłowska - Wojciechowska
3. 3. "Jesteś tym, co jesz" G. McKeith
4. 4. "Zdrowie na talerzu. Lecznicze właściwości potraw."
5. 5. "Owoce egzotyczne". E. Lamer- Zarawska